Stanisław Kozicki

Urodził się 4 kwietnia 1876 r, w Łępicach na Mazowszu, w wieku 23 lat wstąpił do Ligii Narodowej, tajnej, niepodległościowej organizacji politycznej powstałej z przekształcenia Ligii Polskiej, a następnie, w 1902 r., został członkiem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego. Częste wyjazdy za granicę, zaowocowały m.in. poznaniem w Paryżu krakowskiej malarki Marii Czaykowskiej, z którą w 1907 r. Kozicki się ożenił. Po ślubie przez kolejne dwa lata ponownie przebywał w Paryżu, gdzie jako wolny słuchacz uczęszczał do Szkoły Nauk Politycznych. Zajmując się problematyką polityki międzynarodowej, zwrócił uwagę na osobą i poglądy Charlesa Maurrasa – francuskiego filozofa, monarchisty, a przede wszystkim twórcy nacjonalizmu integralnego. Po powrocie do Polski w 1910 r. został członkiem odpowiednio Komitetu Centralnego Ligi Narodowej i Zarządu Głównego Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego, a w 1918 wszedł do Komitetu Narodowego Polski w Paryżu. Równocześnie został redaktorem naczelnym „Gazety Warszawskiej” (ponownie od 1924 r.), współpracując również z „Przeglądem Narodowym”, gdzie zajmował się sprawami polityki międzynarodowej. Od 1914 do 1918 redagował „Gazetę Polską”, a w Poznaniu kierował „Kurierem Poznańskim” i „Przeglądem Wszechpolskim”. W tym 1918 r., decyzją Romana Dmowskiego, został sekretarzem generalnym delegacji polskiej podczas konferencji paryskiej, w trakcie której podpisany został traktat wersalski. W 1920 r. osiadł w Poznaniu, gdzie w 1922 r. został wybrany na posła do Sejmu z ramienia Związku Ludowo-Narodowego. Jego kariera polityczna obejmowała kolejno piastowanie funkcji członka prezydium klubu, przewodniczącego klubu oraz prezesa Zarządu Głównego ZLN. Przez 11 miesięcy pełnił funkcję ambasadora RP w Rzymie, a następnie w latach 1928-1935 był dwukrotnie wybierany senatorem. Jako senator był szczególnie krytyczny wobec Ligi Narodów, apelując, aby nie zaniedbywać wysiłków w celu przygotowania Polski do wojny. Po zakończeniu kadencji wycofał się z czynnej działalności politycznej, skupiając się głównie nad twórczością Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego, czego owocem stała się praca o polskiej myśli politycznej okresu romantyzmu. Do aktywności publicznej powrócił po wybuchu II wojny światowej, gdy podczas okupacji gen. Stefan Rowecki zaproponował mu uczestnictwo w komitecie doradczym (Kozicki popierał m.in. tzw. akcję scaleniową wszystkich grup politycznych i wojskowych). Po upadku Powstania warszawskiego przeniósł się z Warszawy do Śmiłowicach koło Proszowic, a potem do Krakowa. Ostatecznie od 1947 aż do swej śmierci (28 września 1958 r.) mieszkał w Polanicy Zdroju, skąd współpracował z pismami katolickimi, „Tygodnikiem Powszechnym” i „Kierunkami” i zajął się pisaniem książki Historia Ligi Narodowej, oraz tłumaczeniem prac naukowych autorów obcych na język polski. Wspólnie z żoną został pochowany na miejscowym cmentarzu. Do najważniejszych jego dzieł należą m.in. Bułgarja współczesna (1917), Sprawa granic Polski na konferencji pokojowej w Paryżu (pierwsze wydanie w 1921 r., kolejne z 2009 r.), Cieśla czy sternik: zagadnienie rządu w Polsce (1942), Naród i wojsko (1943), Dziedzictwo polityczne trzech wieszczów (1949). Z prac pośmiertnie wydanych najważniejsze to, opublikowana w Londynie Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907) (1964), napisana przy udziale Ignacego Chrzanowskiego biografia - Roman Dmowski: zarys biograficzny (1988) i Pamiętnik 1876-1939 (2009).