Gabinety polityczne. Narzędzie skutecznego rządzenia

Niniejsza publikacja ma na celu przedstawienie instytucji gabinetu politycznego jako narzędzia doradczo-eksperckiego dla władzy wykonawczej. Współczesna demokracja stawia pewne wymagania dotyczące sposobu sprawowania władzy. Demokratyczny rząd powinien być otwarty na propozycje i dążenia różnych grup społecznych, winien starać się uwzględniać ich postulaty w procesie decyzyjnym, a nie narzucać unormowania prawne bez uprzednich konsultacji.1 Rząd powinien także dążyć do zdobycia jak najszerszej wiedzy dotyczącej podstaw podejmowanych decyzji politycznych. Stąd doradztwo polityczne stanowi kwestię kluczową dla podejmowania prawidłowych decyzji politycznych. Koncentruje się ono w zasadniczy sposób raczej na opracowywaniu metod rozwiązywania problemów niż wyjaśnianiu przyczyn istniejących zjawisk społecznych. Rząd stanowić ma bowiem organizację zapewniającą wyeliminowanie, a nie zrozumienie niekorzystnych tendencji.
Książka została podzielona na dwie części: krajową i zagraniczną. Część krajowa ma na celu przedstawienie regulacji prawnych, systemu administracyjnego oraz uwarunkowań politycznych dotyczących funkcjonowania gabinetów politycznych w Polsce. Tekst Rafała Matyi stanowi analizę politologiczną instytucji gabinetów politycznych, zawierając postulaty odnośnie ich prawidłowego funkcjonowania. Artykuł Michała Kuleszy i Adama Barbasiewicza prezentuje regulacje prawno-administracyjne dotyczące gabinetów politycznych, także w ujęciu historycznym. Artykuł Mariusza Goleckiego przedstawia funkcjonowanie gabinetu politycznego w Ministerstwie Kultury2 w latach 1997-2000. Analogiczny tekst Piotra Dubno stanowi prezentację działalności gabinetu politycznego wiceprezesa Rady Ministrów i ministra finansów Leszka Balcerowicza z lat 1997-2000.
Część zagraniczna rozpoczyna się porównawczą analizą roli urzędników służby cywilnej w gabinecie politycznym na przykładzie Francji, Anglii, Niemiec oraz Komisji Europejskiej. Kolejne teksty przedstawiają w sposób bardziej szczegółowy instytucjonalne rozwiązania procesu doradztwa politycznego krajów, które tradycyjnie już stanowią wzorce zapożyczeń dla Polski. Artykuł Ferdinanda Müller-Rommela prezentuje wewnętrzną strukturę organizacyjną oraz funkcjonowanie niemieckiego Urzędu Kanclerskiego. Fragment ksiązki wybitnego znawcy przedmiotu, zarówno na płaszczyźnie teoretycznej, jak i praktycznej, Oliviera Schramecka, zawiera dogłębną analizę funkcjonowania gabinetów politycznych we Francji.
W znacznej mierze niniejsza publikacja powstała w ramach pobytu badawczego w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu, umożliwiającego dokonanie kwerendy bibliograficznej literatury zagranicznej. Redaktor naukowa pragnie serdecznie podziękować dr Arturowi Wołkowi z Wyższej Szkoły Biznesu-NLU i Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, bez którego inspiracji i wsparcia książka ta by nie powstała.