Julian Klaczko

Właściwie Jehuda Lejb, publicysta, krytyk literacki, polityk, historyk sztuki. Urodził się 6 XI 1825 w Wilnie w zamożnej rodzinie żydowskiego kupca, studiował w Królewcu (1842-47), po uzyskaniu doktoratu udał się do Heidelbergu. Publikował przychylne polskim demokratom artykuły w liberalnej Deutsche Zeitung G.G. Gervinusa. Wiosną 1848 r. współpracował z poznańskim Komitetem Narodowym; po upadku powstania związał się ze środowiskiem konserwatystów: mieszkał m.in. u gen. Chłapowskiego, przyjaźniąc się z jego zięciem, późniejszym księdzem Janem Koźmianem. Za ogłoszenie pamfletu Die deutschen Hegemonen (1849) zmuszony przez władze pruskie do emigracji, udał się do Paryża, gdzie uczył synów Z. Krasińskiego i pisał do czasopism francuskich, krajowych oraz do pisma Hotelu Lambert Wiadomości polskie, którymi kierował wraz z W. Kalinką i w których ogłosił Katechizm nierycerski, krytykę insurekcyjnej agitacji L. Mierosławskiego. Po śmierci ojca przyjął chrzest (1856). Odszedł z Wiadomości, poróżniwszy się z W. Zamoyskim i Kalinką w sporze o władzę świecką papieża; z Hotelem Lambert współpracował jednak nadal, kontaktując się z liberałami europejskimi, publikując na łamach wpływowego Revue des deux Mondes artykuły krytykujące politykę brytyjską, panslawizm, a przede wszystkim działalność kanclerza Bismarcka, działając wreszcie na rzecz zbliżenia polityków galicyjskich do rządu wiedeńskiego. W roku 1870 został radcą dworu austriackiego, jednak po klęsce Francji złożył dymisję. Jako członek Sejmu Krajowego i Rady Państwa, postulował lojalność wobec cesarza. W 1888 osiadł na stałe w Krakowie, pozostając w bliskich stosunkach z S. Tarnowskim. Członek Akademii Umiejętności od chwili jej założenia i doktor honoris causa UJ, członek korespondent Akademii Francuskiej, jeden z najbardziej uznanych publicystów europejskich, piszący po polsku, hebrajsku, niemiecku i francusku, autor licznych, cenionych i poczytnych prac z dziedziny historii sztuki i literatury. Zmarł w Krakowie 26 XI 1906 roku.

Główne prace: Poeta bezimienny, 1862; Anneksja w dawnej Polsce, 1901; Studia dyplomatyczne Sprawa polska - sprawa duńska, 1903; Dwaj kanclerze, 1905; Wieczory florenckie, 1881; Rzym, i Odrodzenie. Juliusz II, 1900 (podano daty wydań polskich). Część prac Kłaczki wznowiona została w wydaniach zbiorowych: Pisma polskie, 1902; Szkice i rozprawy literackie, 1904; Zapomniani pisma polskie, 1912; Pisma z lat 1849-51, 1919.