Polska a Szwecja. Od pokoju oliwskiego do upadku Rzeczypospolitej 1660-1795
Dane szczegółowe:
- Oprawa miękka
- Rok wydania 2015
- Liczba stron 440
- Wymiar [mm] 146x204
- EAN 9788362628841
- ISBN 9788362628841
- Data 2015-07-30
- ID 329656
Wyślemy w czasie: 24 h
W naszej świadomości historycznej obraz stosunków polsko-szwedzkich zdominowany jest przez słynny "potop" lat 1655-1660. Patrzymy na nie głównie oczyma bohaterów klasycznej powieści Henryka Sienkiewicza. Tymczasem w kolejnych dekadach, aż do upadku Rzeczypospolitej, relacje polsko-szwedzkie były równie istotne i interesujące. Pod wpływem sytuacji międzynarodowej i realiów polityki wewnętrznej obu królestw, zmieniały się one dynamicznie. Szwecja, przez długi czas jeden z największych wrogów Polski, stała się wszak jej - potencjalnym a niekiedy faktycznym - sojusznikiem, a polsko-szwedzki alians (czasem sama perspektywa jego zawarcia) odgrywał dużą rolę w polityce europejskiej nie tylko regionu bałtyckiego. Prof. Władysław Konopczyński, najwybitniejszy polski badacz XVIII wieku, skreślił pasjonującą opowieść o wielkiej polityce, w której momenty chwały przeplatały się z dramatycznymi w skutkach - dla obu krajów - błędami. Znakomicie opisał polityczną grę, w której dużą rolę odgrywały inne państwa - zwłaszcza Prusy i Rosja, ale też Dania, Francja, Saksonia, Anglia czy Turcja. Jego dzieło pozostaje do dziś podstawowym opracowaniem tematu, wciąż nie tylko użytecznym, ale wręcz niezbędnym dla każdego badacza i pasjonata historii XVIII wieku. Jest też ważnym głosem w stale toczącej się dyskusji, dlaczego Pierwsza Rzeczpospolita upadła. Konfrontacja jej losów z dziejami Szwecji - kraju, który w XVIII wiek wszedł jako potęga europejska, rozdająca karty w północnej Europie, skutecznie rzucająca wyzwanie Rosji, a kończył stulecie bardzo osłabiony, często jako przedmiot rozgrywek mocarstw, ale jednak zachowujący swą państwowość - dostarcza do tego sporu niezwykle cennych obserwacji i argumentów.
Urodził się 26 listopada 1880 r. w Warszawie, w rodzinie powstańca styczniowego. Już od czasów gimnazjalnych aktywnie uczestniczył w rozmaitych kółkach pomocowych i samokształceniowych, a jako piętnastolatek napisał swój pierwszy skrypt z historii. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim (1899-1904), uzyskując tytuł kandydata nauk na podstawie pracy „Przyczynki do kwestii powstania liberi veto”. Kontynuował studia na historii (Uniwersytet Lwowski, 1907-1908) i pod kierunkiem Szymona Askenazego został wypromowany na doktora. Po obronie doktoratu pracował przez pewien czas jako nauczyciel historii VI Gimnazjum w Warszawie i prowadził wykłady w Towarzystwie Kursów Naukowych. W 1911 r. habilitował się na Uniwersytecie Jagiellońskim („Polska w dobie wojny siedmioletniej”) i podjął na tej uczelni pracę jako docent. W 1917 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym, a w 1921 r. zwyczajnym. Kierował wtedy Katedrą Historii Polski Nowożytnej i Najnowszej.
Angażował się politycznie jako zwolennik Dmowskiego i przeciwnik Sanacji. Z ramienia Związku Ludowo-Narodowego zasiadał w latach 1922-1927 w Sejmie.
W czasie wojny, jako dziekan Wydziału Filozoficznego, został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau i – po pobycie w więzieniach Krakowa oraz Wrocławia – ostatecznie umieszczony w Sachsenhausen. Zwolniony w 1940, powrócił do Krakowa i brał udział w tajnym nauczaniu na UJ. Po wojnie poddany wyjątkowym szykanom. W 1948 r. zmuszono go do rezygnacji z pracy na UJ, oskarżając o szowinizm i rasizm.
Wydał m.in.:
„Mrok i świt” (1911)
„Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej” (1917)
„Liberum veto” (1918)
„Przyczyny upadku Polski” (1918)
„Dzieje parlamentaryzmu angielskiego” (1922)
„Polska a Szwecja” (1924)
„Stanisław Konarski” (1926)
„Kazimierz Pułaski. Życiorys” (1931)
„Dzieje Polski nowożytnej” (1936)
„Konfederacja Barska” (1936-1938)
„Polska a Turcja, 1683-1792” (1936)
„Anglia a Polska w XVIII wieku” (1947)
„Fryderyk Wielki a Polska” (1947)
„Kwestia bałtycka do XX wieku” (1947)
„Chronologia sejmów polskich 1493-1793” (1948)
„Kiedy nami rządziły kobiety” (1960)
W 2009 OMP wydał wybór pism Konopczyńskiego "O wartość naszej spuścizny dziejowej".
Zobacz również:
Dzieje parlamentaryzmu angielskiego
Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej
Kwestia bałtycka
Stanisław konarski
Dziennik 1918-1921. Tom 1-2
Polska a Turcja 1683-1792
Polscy pisarze polityczni XVIII wieku
